Có gì trong mâm cỗ Tết Nguyên Đán ở ba miền Bắc - Trung - Nam?
- Người viết: Hải Nguyên lúc
- Tư vấn sử dụng
Tết đến là dịp để gia đình, bạn bè cùng nhau tụ tập, sum vầy và tất bật chuẩn bị những mâm cỗ ngày Tết. Với những phong tục tập quán khá khác nhau, người dân mỗi miền trên cả nước sẽ chuẩn bị những gì? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây cùng Korkmaz nhé!
Xã hội ngày nay càng lúc càng phát triển với sự tiến bộ của khoa học, công nghệ. Chúng ta giờ đây có thể chế biến các món ăn theo nhiều phương thức độc đáo khác nhau mà không cần phải tuân theo một chuẩn mực nào đó nữa. Chính vì vậy mà ngày Tết, các món ăn sẽ có sự đa dạng, hấp dẫn hơn. Tuy nhiên dù gì đi chăng nữa, chúng ta cũng không thể bỏ mặc các giá trị truyền thống để chạy theo cái hiện đại. Vậy nên gần như mâm cỗ ngày Tết của ba miền đất nước đều có đầy đủ các món ăn cơ bản, không thể thiếu được.
Mâm cỗ ngày Tết miền Bắc - Cầu kỳ nhưng tinh tế
Người miền Bắc được đánh giá là những người cầu kỳ, chi tiết, tuân thủ các nguyên tắc quan trọng trong nấu nướng cũng như sắp xếp mâm cỗ. Vậy nên chúng ta thường thấy những mâm cơm ngày Tết của họ rất đẹp mắt, hấp dẫn và có rất nhiều loại món ăn khác nhau.
Với những gia đình cơ bản, tối thiểu trên mâm cơm cần có đủ “4 bát - 4 đĩa” thức ăn các loại tượng trưng cho tứ trụ (năm, tháng, ngày và giờ sinh), bốn mùa và bốn phương. Nhiều gia đình có điều kiện thì có thể bày biện lên tới “6 bát - 6 đĩa” hoặc “8 bát - 8 đĩa” tượng trưng cho phát lộc, phát tài. Dù có chọn hình thức nào đi chăng nữa thì mâm cỗ Tết vẫn sẽ gồm các món ăn như sau:
- Gà luộc
- Nem rán
- Bánh chưng
- Giò lụa
- Xôi gấc
- Rau xào thập cẩm
- Thịt đông
- Canh măng
- Canh bóng nấu thả
- Dưa củ kiệu
Mâm cỗ ngày Tết miền Trung - Đơn giản, chân thành
Miền Trung là nơi vốn có thời tiết khắc nghiệt nhất của cả nước. Đồng thời nơi đây hàng năm vào dịp Tết thì nhiệt độ vẫn cao hơn nhiều so với miền Bắc. Vậy nên sẽ có một số món ăn trong ngày Tết của miền Bắc sẽ không phù hợp với miền Trung. Bên cạnh đó, người miền Trung còn đưa vào mâm cỗ một số món ăn truyền thống rất được ưa thích tại một số tỉnh thành. Nhờ đó mà mâm cơm ngày Tết của họ sẽ trở nên độc đáo và tươm tất hơn. Những món ăn phổ biến hay có mặt trong mâm cỗ Tết gồm có:
- Thịt gà luộc
- Bánh Tét
- Bánh chưng (một số nơi vẫn dùng bánh chưng trong dịp Tết)
- Tôm chua
- Nem chua
- Thịt heo ngâm mắm
- Rau xào thập cẩm
- Nộm
- Món cuốn hỗn hợp
Mâm cỗ ngày Tết miền Nam - Phóng khoáng, không câu nệ hình thức
Người miền Nam là những người có bản tính phóng khoáng, không ưa sự phức tạp, cầu kỳ giống như người miền Bắc. Bên cạnh đó, do có khí hậu nhiệt đới, không có mùa đông cho nên những món ăn trong ngày Tết của người miền Nam sẽ mang đậm dấu nét nơi đây. Một số món ăn phổ biến có trong mâm cỗ ngày Tết của người miền Nam có thể kể đến như:
- Bánh Tét
- Canh khổ qua nhồi thịt
- Dưa giá
- Gỏi gà xé phay
- Thịt gà luộc
- Thịt kho tàu
- Lạp xưởng
- Chả lụa
- Chả giò rán
- Nộm thập cẩm
- Xôi vò
Mâm cỗ ngày Tết theo phong cách hiện đại
Càng về sau thì đời sống nhân dân ta ngày càng tốt hơn, thế hệ giới trẻ hiện đại ngày nay sẽ tiếp bước thế hệ cũ, sắm sửa và chuẩn bị những mâm cỗ Tết theo phong tục tập quán địa phương. Tuy nhiên do được sinh ra và lớn lên vào thời kỳ hòa bình, phát triển thịnh vượng của đất nước, do đó lối suy nghĩ của những người trẻ tuổi hiện nay có phần khác biệt so với thế hệ bố mẹ trước kia. Những món ăn bày biện trong mâm cơm ngày Tết vì thế mà không còn bị bó buộc bởi các món ăn truyền thống nữa mà sẽ có sự phá cách, thêm vào những món ăn độc đáo nhưng ngon miệng.
Ngoài các món ăn truyền thống như xôi, thịt gà, nem rán, giò lụa, canh măng,... một số món ăn sau đây cũng có thể được thêm vào mâm cỗ cúng ngày Tết của nhiều gia đình:
- Tôm chiên
- Thịt chân giò muối
- Dăm bông
- Xúc xích
- Giò thủ
- Gỏi cuốn
- Cá kho
- Súp hải sản
- Thịt bò cuốn lá lốt
- Salad
- Phở chiên
- Cua sốt cay
Ý nghĩa mâm cỗ ngày Tết ở cả 3 miền
Mỗi vùng miền đất nước sẽ có những phong tục tập quán khác nhau. Nhờ đó mà ý nghĩa của mỗi mâm cỗ trong ngày Tết cũng sẽ khác nhau. Nhưng tất cả cũng đều mang giá trị tốt đẹp, thể hiện đúng tinh thần ngày Tết của người dân Việt Nam.
Ý nghĩa mâm cỗ ngày Tết ở miền Bắc
Với các món ăn có trong mâm cơm Tết truyền thống của người dân miền Bắc, mỗi món ăn sẽ mang lại giá trị khác nhau, cụ thể như sau:
- Bánh chưng: Tượng trưng cho sự no đủ, sung túc. Đồng thời thể hiện sự biết ơn với tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
- Nem rán: Tượng trưng cho sự gắn kết, hòa hợp giữa các thành viên gia đình.
- Thịt gà luộc: Tượng trưng cho sự phú quý, thịnh vượng, cầu được ước thấy.
- Thịt đông: Tượng trưng cho sự gắn bó, hòa thuận.
- Giò lụa: Tượng trưng cho sự sang trọng, giàu sang, phú quý của gia đình.
- Xôi gấc: Tượng trưng cho sự may mắn, thuận lợi và thành công.
Ý nghĩa mâm cỗ ngày Tết ở miền Trung
Một số món ăn nổi bật có trong mâm cỗ Tết truyền thống của người dân miền Trung sẽ mang lại giá trị ý nghĩa như:
- Bánh Tét: Tượng trưng cho sự yêu thương, đùm bọc của cha mẹ với con cái. Đồng thời cũng là lời nhắc nhở con cái phải hiếu thảo, yêu thương cha mẹ.
- Tôm chua: Tượng trưng cho sự hài hòa của vạn vật, của đất trời và của con người.
- Thịt heo ngâm nước mắm: Tượng trưng cho sự hoàn hảo, sung túc, thịnh vượng.
- Nem chua: Tượng trưng cho sự nhiệt tình, hiếu khách, tình người của con dân miền Trung.
Ý nghĩa mâm cỗ ngày Tết ở miền Nam
Những món ăn truyền thống của người miền Nam tuy đơn giản, không cần chế biến cầu kỳ, phức tạp nhưng vẫn rất ngon miệng và truyền tải nhiều giá trị ý nghĩa tích cực:
- Bánh Tét: Tượng trưng cho sự no đủ, cầu mong một mùa vụ mới tốt tươi trong năm mới.
- Canh khổ qua nhồi thịt: Tượng trưng cho những điều tốt đẹp sẽ tìm đến chúng ta, khi mà tất cả khổ đau rồi sẽ trôi qua.
- Thịt kho tàu: Tượng trưng cho sự đoàn viên, gắn kết giữa các thành viên trong gia đình.
- Dưa giá/củ kiệu: Tượng trưng cho mong muốn được giàu sang, tài lộc, thịnh vượng cho năm mới.
Mâm cỗ, mâm cúng Tết của 3 miền tuy có nhiều điểm khác nhau về các loại món ăn, cách bày trí cho đến những nguyên tắc, ý nghĩa đằng sau đó, thế nhưng những mâm cỗ ấy đều thể hiện những giá trị thiêng liêng, sâu sắc của nền văn hóa và tín ngưỡng của con người Việt Nam.
Nguồn: Sức khoẻ & Đời sống